Ngày 25/6/2025, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh (ITPC) tổ chức và phối hợp mời các diễn giả đến từ Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Osaka, Nhật Bản; Công ty TNHH AEON Việt Nam; Công ty TNHH AEON TOPVALU Việt Nam; Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại TP.HCM (JCCH) và Công ty TNHH Zim Logistics Việt Nam tham gia trình bày tại hội thảo “Chiến lược gia tăng cơ hội xuất khẩu của doanh nghiệp Việt Nam vào thị trường Nhật Bản”.

 Hội thảo không chỉ cung cấp thông tin thị trường Nhật Bản mà còn thông tin về mục tiêu trọng tâm xuất khẩu, định hướng phát triển sản phẩm, kinh nghiệm về vấn đề tài chính, thanh toán và giải pháp cho các mặt hàng của Việt Nam khi thông quan xuất khẩu để doanh nghiệp Việt Nam tận dụng tối đa lợi thế, vượt qua rào cản và tạo dựng chiến lược vững chắc để phát triển xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản. Hội thảo đã hút sự quan tâm của 114 doanh nghiệp Việt Nam với hơn 128 khách tham dự.

Phát biểu khai mạc, ông Trần Phú Lữ, Giám đốc ITPC cho biết trong những năm gần đây, quan hệ kinh tế Việt Nam - Nhật Bản đã và đang phát triển mạnh, trở thành một trụ cột trong quan hệ giữa hai quốc gia. Năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Nhật Bản đạt 46,23 tỷ USD, tăng 2,78% so với năm trước với các nhóm hàng thương mại chính như máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng; sắt thép; điện thoại các loại và linh kiện. Riêng tại TP.HCM quan hệ thương mại với Nhật Bản cũng ghi nhận những kết quả đáng khích lệ. Nhật Bản hiện là một trong những đối tác quan trọng của Thành phố, đặc biệt trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư, văn hóa và du lịch. Cuối bài phát biểu, ông Trần Phú Lữ khẳng định ITPC đã và đang mang sứ mệnh hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá thương hiệu Việt, xây dựng hình ảnh hàng Việt Nam có chất lượng tốt và khả năng cạnh tranh cao, giúp mở rộng thị trường, tìm kiếm đối tác và thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa ra thế giới, đặc biệt là thị trường lớn, luôn nằm trong top đầu thế giới như Nhật Bản. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội, doanh nghiệp Việt Nam cần vượt qua nhiều thách thức khi xuất khẩu sang Nhật Bản. Ngoài sự hỗ trợ của cơ quan nhà nước, chính sự chủ động và linh hoạt trong cách tiếp cận sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường Nhật Bản, góp phần gia tăng kim ngạch xuất khẩu.

Phát biểu online tại hội thảo, bà Quyền Thị Thúy Hà - Trưởng Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Osaka (Nhật Bản) thông tin đến doanh nghiệp về “Tổng quan thị trường Nhật Bản, xu hướng tiêu dùng và nhu cầu của Nhật Bản”. Bà cho biết, người tiêu dùng Nhật Bản rất coi trọng chất lượng, độ bền, tính an toàn và xuất xứ rõ ràng, nhạy cảm với các yếu tố môi trường, sức khỏe và tiện lợi. Xu hướng nổi bật hiện nay của người tiêu dùng Nhật Bản là sản phẩm thân thiện môi trường; thực phẩm chức năng & chăm sóc sức khỏe; mua sắm trực tuyến và thương mại điện tử phát triển và rất ưa chuộng các sản phẩm được cá nhân hóa theo độ tuổi, giới tính, nhu cầu riêng biệt. Một trong các ngành hàng của Việt Nam hiện nay đang có cơ hội xuất khẩu sang Nhật Bản là các sản phẩm dệt may, da giày nhờ vào hiệp định thương mại tự do RCEP có hiệu lực. Xuất khẩu dệt may, da giày từ Việt Nam sang Nhật kể từ khi RCEP có hiệu lực đã tăng hơn 25%. Một ngành khác nữa là nông sản nhờ vào nhu cầu cao về các sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là thực phẩm an toàn và hữu cơ.

Tiếp sau bài phát biểu của bà Thúy Hà, ông Shiotani Yuichiro - Tổng Giám đốc Công ty TNHH AEON TOPVALU Việt Nam đã chia sẻ về mục tiêu trọng tâm về xuất khẩu qua thị trường Nhật Bản (tiếp cận thông qua hệ thống AEON). Ông nhận định rằng thị trường Nhật Bản là thị trường cạnh tranh rất khốc liệt, doanh nghiệp Việt Nam khi thâm nhập vào thị trường là cạnh tranh trực tiếp với các nhà phân phối lớn trên thế giới. Ông cho biết có nhiều doanh nghiệp Việt nam đã đưa sản phẩm từ AEON Việt Nam xuất khẩu đến hệ thống AEON Nhật Bản, các sản phẩm nổi bật có tiềm năng cao là nông sản và hải sản đông lạnh. Bên cạnh đó, ông cũng thông tin đến doanh nghiệp về các yêu cầu khi doanh nghiệp muốn tham gia làm nhà cung cấp OEM cho hệ thống AEON tại Nhật Bản. Theo đó, doanh nghiệp cần phải đáp ứng các điều kiện như: có nhà máy sản xuất thuộc sở hữu của công ty; tỷ lệ vận hành nhà máy thống kê năm trước đạt 75% trở lên; quy mô sản xuất gấp 10 lần kế hoạch đặt hàng và có kinh nghiệm sản xuất hàng xuất khẩu. Theo ông chia sẻ, hiện đã có rất nhiều nhà máy của Việt Nam thành công tham gia vào chuỗi cung ứng của AEON.

Đại diện Công ty TNHH AEON Việt Nam, ông Nguyễn Hoàng Phong - Trưởng Phòng đảm bảo chất lượng sản phẩm cũng chia sẻ thêm về điều kiện trở thành nhà cung cấp nhãn hàng riêng nội địa Việt Nam và chiến lược kinh doanh của tập đoàn AEON tại Việt Nam đến doanh nghiệp. Trong thời gian tới, AEON vẫn sẽ tiếp tục phát triển thông qua việc tích hợp ba trụ cột kinh doanh cốt lõi của Tập đoàn AEON tại Việt Nam là phát triển Trung tâm Mua sắm, phát triển mảng kinh doanh Bán lẻ tổng hợp (siêu thị, cửa hàng chuyên doanh, cửa hàng tiện lợi, sàn thương mại điện tử) và cuối cùng là dịch vụ tài chính.

Bên cạnh các vấn đề về sản xuất, xuất khẩu, vấn đề tài chính, thanh toán khi giao dịch với các doanh nghiệp tại Nhật Bản cũng được doanh nghiệp quan tâm lưu ý. Thông qua bài phát biểu của ông Oguma Toshihiro - Giám sát viên Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại TP.HCM (JCCH), Giám đốc Chi nhánh Hồ Chí Minh Ngân hàng Mizuho, doanh nghiệp đã hiểu thêm về các quy định quản lý ngoại tệ của nước Nhật. Ông khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam nên tận dụng tốt chứng chỉ C/O như là một công cụ giúp các nhà xuất khẩu hưởng ưu đãi thuế quan tại Nhật Bản, qua đó tạo lợi thế cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam. Bên cạnh đó ông cảnh báo doanh nghiệp phải tuân thủ “Luật Ngoại hối và Ngoại thương” Nhật Bản và quy định OFAC của Mỹ, doanh nghiệp phải kiểm tra đối tác thật kỹ để tránh vi phạm chế tài và các rủi ro đóng băng tài sản khi giao dịch qua hệ thống USD.

Trong phát biểu chia sẻ về Giải pháp cho các mặt hàng của Việt Nam khi thông quan xuất khẩu qua thị trường Nhật Bản, ông Huỳnh Song Kha - Tổng Giám đốc công ty TNHH Zim Logistics Việt Nam nhấn mạnh rằng doanh nghiệp Việt Nam cần phải lưu tâm đến vấn đề thời gian và chi phí vận chuyển khi xuất khẩu hàng hóa đến thị trường Nhật Bản. Về vận chuyển, đường biển là phương thức phổ biến với chi phí 200 - 400 USD/container, nhưng hàng thủy hải sản có thể kết hợp đường bộ qua Trung Quốc để tối ưu chi phí. Hải quan Nhật Bản áp dụng quy định nghiêm ngặt, với phí phạt từ 4.000 - 10.000 yên/container/ngày nếu chậm trễ.

Cuối phiên hội thảo, dưới sự điều phối của ông Trần Phú Lữ, các doanh nghiệp đã đặt nhiều câu hỏi đến các diễn giả của chương trình. Các câu hỏi của doanh nghiệp chủ yếu xoay quanh vấn đề về sự hỗ trợ của ITPC, Thương vụ, AEON, JCCH trong hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp sang thị trường Nhật Bản. Các diễn giả đã giải đáp thắc mắc của doanh nghiệp liên quan đến tiêu chuẩn cần đáp ứng cho ngành hàng cụ thể khi xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, định hướng thị trường cho mặt hàng cụ thể của doanh nghiệp. Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Osaka, Nhật Bản, hệ thống AEON Việt Nam và AEON TOPVALU cam kết sẽ hỗ trợ tối đa các doanh nghiệp có nhu cầu kết nối xuất khẩu sang Nhật Bản.

Hội thảo là một hoạt động chuyên đề quan trọng trong hoạt động cung cấp thông tin về thị trường các nước đến doanh nghiệp, đặc biệt là thị trường Nhật Bản,  một trong những thị trường lớn trên thế giới. Dự kiến cuối năm nay TP.HCM sẽ tổ chức Lễ hội Thành phố Hồ Chí Minh tại Nhật Bản năm 2025 từ 01/11đến 02/11/2025 tại Trung tâm Tokyo International Forum, Chiyoda-ku, Tokyo. Trong khuôn khổ chương trình, ITPC sẽ tổ chức “Ho Chi Minh Pavilion” trưng bày các sản phẩm đã xuất khẩu hoặc có tiềm năng xuất khẩu sang Nhật Bản nhằm quảng bá rộng rãi đến cộng đồng người dân Nhật Bản.